Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı ve Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Hakkında

08.03.2025 tarihli Resmî Gazete’de Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı ve Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelikte (“Yönetmelik”) Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayımlanmıştır. Değişiklik ile getirilen önemli düzenlemeleri değerlendirdiğimizde,

Elektronik ticaret pazar yerinde satış yapan ve tacir veya esnaf ve sanatkâr olan ETHS, Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı (“ETAHS”) tarafından kendine tahsis edilen alanda KEP adresi bulundurma zorunluluğu kaldırılmıştır.

Artık elektronik ticaret pazar yerinde satış yapan ve tacir veya esnaf ve sanatkâr olmayan ETHS, ETAHS tarafından kendine tahsis edilen alanda merkez adresinin bulunduğu il bilgisi yanında ad, soyadı bilgisine de yer verilecektir.

Tacir veya esnaf ve sanatkâr olan ETHS, merkez adresini, elektronik posta adresini ve telefon numarasını; tacir veya esnaf ve sanatkâr olmayan ETHS, adı, soyadı, T.C. kimlik numarası, elektronik posta adresi ve telefon numarasını ETAHS’ye bildirmekle yükümlü olacak şekilde düzenlenmiştir.

ETAHS tarafından, ETHS’nin tanıtıcı bilgilerine ilişkin kontrol yükümlülüğü her takvim yılında en az bir defa olacak şekilde değiştirilmiştir.  Ayrıca artık ETAHS, ETHS’nin ürün listelemediği takvim yıllarında tanıcı bilgileri doğrulamakla yükümlü olmayacaktır.

Aracılık sözleşmesinde belirtilmeksizin 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda belirtilen sürelerin üzerinde cayma hakkı süreleri belirlenmesi de bir haksız ticari uygulama haline getirilmiştir.

Yeni getirilen bir diğer haksız ticari uygulama ise aracılık sözleşmesinde belirtilen cezai şartı gerektiren durumun belge ve kayıtlar ile tespit edilebildiği durumlar hariç olmak üzere ETAHS’nin dâhili iletişim sistemi üzerinden ETHS’den açıklama talep etmeden cezai şart uygulamasıdır.

Orta, büyük ve çok büyük ölçekli ETAHS’ların uymakla yükümlü olduğu hususlara bir yenisi eklenmiştir.  Orta, büyük ve çok büyük ölçekli ETAHS’ler, aracılık sözleşmesi süresince ve sona erdikten sonra bir yıl boyunca ETHS’nin satış, iade, ürün ve performans verilerini bedelsiz ve etkin şekilde taşımasına ve belirli alıcı verilerine erişmesine teknik imkân sağlamakla yükümlü hale getirilmiştir.

Aracılık sözleşmesi hükümlerinin ETAHS tarafından değiştirilmesinde, ETHS’nin lehine yapılacak sözleşme değişikliği yapılacak durumlarda işbu değişiklikler ETHS’ye bildirilmesiyle birlikte uygulamaya konulacaktır.  ETAHS tarafından sözleşmede yapılacak değişikliklerin ETHS’ye bildiriminden itibaren on beş günlük sürenin sonunda uygulamaya konulabilmesine ilişkin kural bu durumda uygulama alanı bulmayacaktır.  Ayrıca getirilen yeni hüküm ile düzenleyici ve denetleyici otoriteler tarafından alınan kararlar ve yapılan düzenlemeler nedeniyle aracılık sözleşmesinde zorunlu olarak yapılan değişiklikler söz konusu ise bu değişikliklerin uygulamaya konması için de bir süre beklenmeyecektir.

ETAHS veya ETHS’lerin ekonomik bütünlüğünde olmayan kişilerin tescilli markalarını anahtar kelime olarak kullanarak arama motorlarında reklam yapmasını yasaklayan düzenlemenin ihlal edilmesi durumunda, Ticaret Bakanlığı (“Bakanlık”) tarafından artık sadece bu ihlalin sona erdirilmesine ilişkin bildirim yapmakla yetinilmeyecektir.  Bakanlık idari yaptırım uygulayacak ve akabinde ihlalin sona erdirilmesine ilişkin bildirimde bulunacaktır.

Bildirimi takiben 24 saat içinde ETAHS ve ETHS’ler ilgili anahtar kelimeleri çevrim içi arama motorlarında metin reklamı verilmesini sağlayan tüm reklam türlerinde tam eşleme ile negatif anahtar kelimelere eklemekle yükümlüdür.

Büyük ölçekli ETAHS ile ETHS’lerin reklam bütçesi hesaplanmasına dahil edilmeyen sponsorluk harcamaların oranı %25’den %50’ye çıkartılmıştır.

ETAHS’nin, aracılık hizmeti sunduğu ETHS’lere veya üçüncü kişilere, kendi lehine sonuç doğuracak şekilde reklam yaptırmak suretiyle reklam bütçesini aşması, ETAHS tarafından Bakanlığı yanıltmaya yönelik iş ve işlemlerle reklam harcaması yapılması olarak kabul edilmekteydi.  Artık bunun yanında bu reklam harcamalarında maliyetine katlandığı tutara Bakanlığa yapılan bildirimde yer verilmemesi şartı da eklenmiştir.

Yeni getirilen düzenleme ile kullanılmış malın alınmasına ve yenilenmiş ürünün satılmasına yönelik olması koşuluyla, bütçenin yüzde beşine kadar yapılan indirim tutarı ve reklam harcamaları, indirim ve reklam bütçesi kapsamına dahil edilmeyecektir.

Taksitli satışlarda alıcılara ödeme erteleme imkânı sunulması ve bedeline ETAHS’lerin katlanması halinde katlanılan bedel de indirim bütçesi kapsamına dahil edilmiştir.  Ayrıca deprem, yangın ve sel gibi dayanışma ve yardımlaşma gerektiren durumlar amacıyla alıcı ve ETHS’lere sağlanan fayda ve indirimler ETAHS’nin indirim bütçesine dahil edilmeyecektir.

Son olarak, yurt dışına yapılan satışlara yönelik düzenlemeler getirilmiştir.  Aşağıdaki durumlar Yönetmelik’te yurt dışına satış olarak kabul edilecektir:

• ETAHS’nin ve ekonomik bütünlük içinde bulunduğu yurt içinde yerleşik ETAHS’lerin elektronik ticaret pazar yerleri üzerinden verilen sipariş üzerine ETAHS’nin ETHS sıfatıyla ve diğer ETHS’ler tarafından yurt dışına yapılan satışlar.
• ETAHS ve ekonomik bütünlük içinde bulunduğu yurt içinde yerleşik ETAHS’ler ile bunların elektronik ticaret pazar yerlerinde satış yapan ETHS’ler tarafından siparişten önce yurt dışına gönderilen malların, bu ETAHS’lerin elektronik ticaret pazar yerleri üzerinden yurt dışındaki alıcılara satışı.
• ETAHS ve ekonomik bütünlük içinde bulunduğu yurt içinde yerleşik ETAHS’ler ile bunların ekonomik bütünlük içinde bulunduğu yurt dışında yerleşik ETAHS’lerin elektronik ticaret pazar yerleri arasındaki entegrasyon aracılığıyla yurt dışında yerleşik ETAHS’lerin elektronik ticaret pazar yerleri üzerinden verilen sipariş üzerine ETAHS’nin ETHS sıfatıyla ve diğer ETHS’ler tarafından yurt dışına yapılan satışlar.
• ETAHS ve ekonomik bütünlük içinde bulunduğu yurt içinde yerleşik ETAHS’ler ile bunların elektronik ticaret pazar yerlerinde satış yapan ETHS’ler tarafından siparişten önce yurt dışına gönderilen malların, ETAHS’nin ekonomik bütünlük içinde bulunduğu yurt dışında yerleşik ETAHS’lerin elektronik ticaret pazar yerleri üzerinden entegrasyon aracılığıyla yurt dışındaki alıcılara satışı.
• ETAHS ve ekonomik bütünlük içinde bulunduğu yurt içinde yerleşik ETAHS’ler ile bu ETAHS’lerin elektronik ticaret pazar yerlerinde satış yapan ETHS’ler tarafından, ETAHS’nin ekonomik bütünlük içinde bulunmadığı yurt dışında yerleşik ETAHS’lerin elektronik ticaret pazar yerleri üzerinden ETAHS aracılığıyla verilen siparişler üzerine yurt dışına yapılan satışlar.
• ETAHS ve ekonomik bütünlük içinde bulunduğu yurt içinde yerleşik ETAHS’ler ile bu ETAHS’lerin elektronik ticaret pazar yerlerinde satış yapan ETHS’ler tarafından siparişten önce yurt dışına gönderilen malların, ETAHS’nin ekonomik bütünlük içinde bulunmadığı yurt dışında yerleşik ETAHS’lerin elektronik ticaret pazar yerleri üzerinden ETAHS aracılığıyla yurt dışına satışı.
• ETAHS’nin elektronik ticaret pazar yeri üzerinden yurt dışı IP adresi ve yabancı kart kullanılarak verilen siparişlere ilişkin satışlar.

Ancak bunlar ile sınırlı olmayıp, Bakanlık belirtilenlerin dışında kalan yurt dışı satış türlerini de belirlemeye yetkili kılınmıştır.  Ayrıca Yurt dışı satışına konu olacak mallar, Gümrük Kanunu uyarınca serbest dolaşımda bulunan eşya statüsünde olmalıdır.  Yönetmelik kapsamında yurt dışı satış olduğu beyan edilen işlemlere ilişkin ispat yükü ETAHS’lere aittir.  Buna göre, ETAHS’ler söz konusu beyanın ispatına yönelik her türlü bilgi ve belgeyi temin etmek, denetimlerin etkin ve verimli şekilde gerçekleştirilmesi için gerekli tedbirleri almak ve teknik altyapıyı oluşturmakla yükümlüdür.

ETAHS’lerin, elektronik ticaret pazar yerlerinde satışına aracılık ettikleri malların sipariş bilgilerini ETHS’lere eş zamanlı iletilmesi ve ETHS’ler tarafından stok bilgilerinin güncellenmesine ilişkin teknik altyapı sağlama yükümlülüğü, lokanta, restoran, kafe, pastane ve benzeri yiyecek ve içecek hizmeti sunan ETHS’lere aracılık eden ETAHS’ler bakımından artık uygulanmayacaktır.

Sonuç olarak, özellikle ETAHS’lerin yükümlülüklerinin detaylandırıldığı, doğrulama ve kontrol denetimlerine ilişkin düzenlemelerin netleştirildiği değişiklikler yapılmıştır.  Veri paylaşımı ve erişiminin kolaylaştırılmasının amaçlandığı görülmektedir.  Reklam ve indirim harcamalarına yönelik sınırları belirleyen düzenlemeler çerçevesinde ETAHS ve ETHS’leri yeni düzenlemelere yönelik önemli bir uyum sürecinin beklediğini söyleyebiliriz.  Ayrıca yut dışına yönelik satışlara yoğunlaşılarak, bu alanda getirilen yeni düzenlemeler ile de yurt dışı satışlarına teşvik edildiği görülmektedir.